HIỂU ĐÚNG VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP TEST NHANH COVID

Hiện nay, khi các doanh nghiệp sản xuất cho công nhân đi làm lại, tham gia sản xuất, người dân trở lại nhịp sống hằng ngày, quan điểm “sống chung với đại dịch” vô hình chung làm giảm nhẹ tâm lý lo sợ Covid-19 trong cộng đồng. Không phủ nhận việc sản xuất kinh doanh thích ứng với diễn biến dịch bệnh là điều rất cần thiết; tuy nhiên, cá nhân và doanh nghiệp cũng không thể xem nhẹ những rủi ro mà Covid-19 có thể gây ra khi bùng phát trở lại.

Chủ động phương án xét nghiệm định kỳ cho công nhân viên là chìa khoá cho doanh nghiệp quản trị rủi ro trong bối cảnh sản xuất kinh doanh giữa đại dịch. Vậy phương án nào là tốt cho doanh nghiệp? Hãy cùng tìm hiểu bắt đầu từ việc hiểu bản chất của các công nghệ xét nghiệm trong bài viết này.

Khi dịch bùng phát, Việt Nam và các nước trên thế giới đang dùng chung một phương pháp ứng phó, đó là: sử dụng các bộ kit test nhanh kháng nguyên để nhanh chóng tìm ra, khoanh vùng các F0, sau đó cho test lại bằng phương pháp RT-PCR để xác nhận kết quả có thực sự dương tính hay không. Và ở các vùng có nguy cơ cao (vùng cam hay vùng đỏ), việc test nhanh cứ lặp lại 2-3 ngày/lần, liên tục trong 3-4 tuần liên tiếp, để truy vết F0, giảm thiểu rủi ro lây lan cho cộng đồng. Câu hỏi đặt ra là, tại sao phải test nhanh kháng nguyên liên tục mỗi 2-3 ngày?

Trong bài phỏng vấn với Tiến Sĩ. Bùi Lê Minh đăng trên báo điện tử Cafebiz, ông cho biết “Đúng là test nhanh có những sai số rất nhiều. Cho nên test nhanh chỉ sử dụng trong tình thế bắt buộc phải dùng, chứ không nên dùng tràn lan. Kit test nhanh có đặc điểm có độ chính xác cao khi dùng vào đúng thời điểm. Tức 7 ngày nhiễm virus và có triệu chứng thì sử dụng test nhanh mới có độ chính xác. Còn các trường hợp khác thì tỷ lệ phát hiện ra ca F0 rất thấp. Phương pháp test nhanh thường chỉ định cho các trường hợp sau 7 ngày bị phơi nhiễm virus. Ví dụ, người nhiễm mới nhiễm virus được 1-2 ngày, xét nghiệm thời điểm này sẽ xảy ra âm tính giả trong khi người đó vẫn mang virus và lây bệnh cho người khác. Do vậy test nhanh chỉ nên sử dụng cho người có nguy cơ tiếp xúc với F0 và có biểu hiện bệnh giống với Covid-19”

Về công nghệ, xét nghiệm nhanh kháng nguyên được thực hiện nhằm tìm kiếm protein đặc thù của virut Corona trong mẫu bệnh phẩm được xem là một giải pháp thực dụng, và phổ biển để rà soát, truy quét, khoanh vùng các F0. Xét nghiệm nhanh kháng nguyên cho kết quả nhanh chóng, thường từ 15 – 30 phút, dễ sử dụng. Xét nghiệm nhanh kháng nguyên của các nhà sản xuất khác nhau, có độ nhạy, và độ chính xác khác nhau, hoàn toàn tùy thuộc vào công nghệ sản xuất và quy trình lấy mẫu test cũng ảnh hưởng đến kết quả test.

Xét nghiệm nhanh kháng nguyên hiện nay chia ra 02 công nghệ:

(1) Lateral flow antigen tests – Là công nghệ được áp dụng ở hầu hết các bộ kit test cá nhân hiện nay

(2) Microfluidic antigen tests – xét nghiệm kháng nguyên sử dụng công nghệ vi lưu” – Được áp dụng bởi một số nhà sản xuất, như LumiraDx (Anh Quốc).

Vậy sự khác nhau của hai công nghệ này là gì?

a- Công nghệ xét nghiệm kháng nguyên “Lateral flow antigen”:

Công nghệ xét nghiệm kháng nguyên “Lateral flow antigen” đã có cách đây 20 năm. Công nghệ này sử dụng các hoạt động mao mạch thụ động để điều khiển xét nghiệm sắc ký miễn dịch. Dễ hình dung, ví dụ chúng ta đặt chiếc khăn giấy vào phần bề mặt cốc nước, nước sẽ thấm lên phần trên của khăn giấy, gọi là hoạt động mao dẫn. Vậy công nghệ xét nghiệm kháng nguyên “Lateral flow antigen” bằng cách cho dung dịch mẫu xét nghiệm thấm qua màng test “test pad”, tại đó màng test sẽ giữ lại các protein đặc thù của virut Corona. Sau đó, kết quả sẽ được quan sát bằng mắt thường: nếu hiện lên 01 vạch là âm tính, hiện 02 vạch là dương tính.

Các vạch trên que test có khả năng bị mờ, nhòe, xảy ra khi nồng độ virut của bộ test kit chúng ta đang dùng rất nhỏ, gần giới hạn độ nhạy công bố của sản phẩm bộ test kit chúng ta đang sử dụng. Điều này, dẫn đến chúng ta sẽ đọc sai kết quả. Để cải thiện, các nhà sản xuất sử dụng thêm một loại thuốc nhuộm huỳnh quang khác, và được kết hợp với một đầu đọc kỹ thuật số. Việc này giúp chúng ta khắc phục các hạn chế cách đọc chủ quan của người sử dụng, dễ vận chuyển, chi phí hợp lý. Tuy nhiên, hạn chế về độ nhạy của công nghệ xét nghiệm nhanh kháng nguyên “Lateral flow antigen” vẫn còn đó.

Kết quả dương tính giả có thể xảy ra nếu các kháng thể trên que thử cũng nhận ra các kháng nguyên của các loại vi-rút khác ngoài SARS-CoV-2, chẳng hạn như các coronavirus khác ở người. Hiện có 7 chủng corona có thể gây bệnh ở người, trong đó chỉ có 3 chủng gây ra các triệu chứng nặng hơn bao gồm Sars-coV-2 gây ra covid-19, MERS và SARS đã từng gây dịch trong quá khứ. 4 chủng còn lại chỉ gây cảm lạnh thông thường. Hoặc âm tính giả nếu nồng độ trong mẫu thử không đủ nhiều. Do vậy, phương pháp này thông thường chỉ có thể phát hiện từ khoảng ngày thứ 5 - thứ 7 từ khi xuất hiện triệu chứng, là lúc mật độ virus nhiều nhất nếu bị nhiễm. Hãy tưởng tượng từ ngày thứ 1 đến thứ 4 con virus nó đã lây được cho bao nhiêu người?

Từ đó, chúng ta có những nhà sản xuất sử dụng công nghệ thứ 2, là công nghệ “microfluidic antigen tests”

b- Công nghệ “microfluidic antigen tests – xét nghiệm kháng nguyên sử dụng công nghệ kênh dẫn vi lưu”

Công nghệ “microfluidic antigen tests – xét nghiệm kháng nguyên sử dụng công nghệ kênh dẫn vi lưu” sử dụng công nghệ tiên tiến hơn, tương đương các máy xét nghiệm đắt tiền, độ chính xác cao trong các phòng thí nghiệm.

Công nghệ này được sử dụng rộng rãi trong nghiên cứu và phát triển các hệ thống phân tích toàn diện, phòng thí nghiệm trên chip (lab-on-chip), trong y sinh học. Vi lưu (Microfluidics) là một lĩnh vực nghiên cứu chế tạo sử dụng công nghệ vi cơ điện tử (MEMS) và liên quan đến việc kiểm soát dòng chảy của chất lỏng đo bằng micro, nano, hoặc thậm chí pico lít.

Công nghệ “Microfluidic” ngày càng được sử dụng rộng rãi trong khoa sinh học vì độ chính xác của các thí nghiệm, và khả năng kiểm soát quy trình, với chi phí thấp hơn và tốc độ nhanh hơn. Công nghệ “Microfluidic – vi lỏng” không chỉ kiếm soát sự trộn lẫn, hòa tan các mẫu để tăng tốc phản ứng động học, mà còn kiểm soát môi trường phân tích bằng cách rửa sạch các mẫu vật còn sót lại, và giải thuật phân tích có độ phân giải cao.

Khi so sánh với công nghệ xét nghiệm truyền thống “Lateral flow antigen test”, thì công nghệ “Microfluidic antigen tests” tăng khẳ năng phát hiện virut lên gấp 04 lần Các xét nghiệm dùng công nghệ “Microfluidic antigen tests” kiểm soát tốt thời gian phản ứng hóa học và nhiệt độ. Thời gian phản ứng trong các thí nghiệm test “Microfluidic antigen” diễn ra nhanh hơn nhiều so với công nghệ “Lateral flow antigen” do kích thước các kênh đọc nhỏ hơn (micron đến mm), dẫn đến thời gian khuếch tán ngắn hơn cho bất kỳ phân tử nào.

Công nghệ “Microfluidics” mang lại cuộc cách mạng, thay đổi lớn trong công cuộc phòng chống và vượt qua đại dịch. Việc mang một thiết bị “lab-on-a-chip” có tính năng ngang ngửa các thiết bị giá trị cao, độ chính xác cao trong phòng thí nghiệm ra hiện trường, có thể thực hiện test mọi nơi, gần gũi với công chúng, và giá thành bình dân, thấp hơn, tiếp cận được đại đa số người dùng là một giải pháp tối ưu cho người dân, doanh nghiệp và chính phủ hiện nay.

Đại diện cho công nghệ này trong xét nghiệm kháng nguyên Sars-Cov-2 có thể kể đến là LumiraDx Platform - Được sản xuất bởi công ty LumiraDx có trụ sở tại Anh.

Công nghệ kênh dẫn vi lưu trong xét nghiệm kháng nguyên Sars-Cov-2 trên nền tảng LumiraDx xác định sự hiện diện của protein Sars-cov-2 dưới đèn huỳnh quang, trả kết quả qua màn hình thiết bị trong 12 phút với độ chính xác trùng đến 97.6% so với phương pháp RT-PCT. Đặc biệt, độ nhạy cao để phát hiện được kháng nguyên từ ngày 1 - ngày 12 kể từ khi có triệu chứng. Đây là ưu điểm rất lớn trong công tác bóc tách F0, hạn chế lây nhiễm trên diện rộng.

Hiện thiết bị này đang được ứng dụng rộng rãi ở Mỹ, châu Âu và Châu Phi. Bill Gates đánh giá đây là 1 thiết bị có thể thay đổi cục diện chống Covid trên toàn cầu.

Xem video Bill Gate giới thiệu máy LumiraDX tại đây

           Thông tin chi tiết sản phẩm LumiraDX tại đây

Liên hệ tư vấn – báo giá sản phẩm

CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THƯƠNG MẠI UNITEK

Hotline: 0862 077 793

Email: yte@unitekco.com